रात्रीचं नैराश्य

काही लोक विशेषतः रात्री उदास वाटते म्हणून समुपदेशन साठी धाव घेताना दिसतात. सर्वात सामान्य मूड विकारांपैकी एक म्हणून, उदासीनता/नैराश्य कोणालाही, कोणत्याही वयात, कोणत्याही वेळी विकसित होऊ शकते. यामुळे निद्रानाश, चिंता, एकटेपणाची भावना आणि निराशा होऊ शकते.

मोठ्या प्रमाणावर होणाऱ्या नैराश्यामुळे आपल्या मूडमध्ये आणि दैनंदिन कामांमध्ये व्यत्यय आणणारी गंभीर लक्षणे उद्भवतात. आपणास यापैकी अनेक लक्षणे दिवसभरात, जवळजवळ दररोज, गेल्या दोन आठवड्यांपासून किंवा त्याहून अधिक काळ अनुभवत असल्यास, आणि ती बरी होत नसल्‍यास, तुम्‍ही ताबडतोब समुपदेशकांना भेटणं आवश्यक आहे खालील लक्षणं ओळखणे गरजेचे.

१. झोपेच्या समस्या, जसे की सामान्यपेक्षा जास्त झोपणे किंवा झोपायला त्रास होणे किंवा झोपणे.

२. आपण नेहमीपेक्षा जास्त किंवा कमी खाणे.

३. वजन कमी होणे किंवा वाढणे.

४. तुम्हाला एकदा आवडलेल्या गोष्टींमध्ये स्वारस्य आणि/किंवा आनंद गमावणे.

५. ऊर्जेचा अभाव.

६. दात घासणे किंवा आंघोळ करणे यासारख्या दैनंदिन जीवनातील सामान्य कामांमध्ये गुंतण्यात अडचण.

७. डोकेदुखी, पोटदुखी किंवा इतर वेदना जे उपचारांना प्रतिसाद देत नाहीत आणि कोणतेही स्पष्ट कारण नाही.

८. चिडचिड, उदास आणि/किंवा चिंताग्रस्त वाटणे.

९. हताश वाटणे, रडू येणे.

१०. अस्वस्थता, एकटेपणा जाणवणे

११. नालायक, दोषी किंवा असहाय्य वाटणे

१२. लक्ष केंद्रित करण्यात अडचण येणं.

१३. आत्मघाती विचार किंवा प्रयत्न, किंवा मृत्यूबद्दल विचार करणं.

मग अशी कुठली कारणे आहेत ज्यामुळे रात्री उदासीनतेची भावना वाढू शकते? त्यापैकी काही तुम्ही आटोक्यात ठेऊ किंवा आणू शकता, तर काही मॅनेज करणे अधिक आव्हानात्मक असतं. रात्री उदास वाटण्याची कारणे:

१. नैराश्याने ग्रस्त लोक सहसा भूतकाळातील घटना आणि त्यांच्याशी संबंधित असलेल्या समस्यांबद्दल वारंवार चिंतन करतात, त्यांना समजून घेण्याचा प्रयत्न करतात किंवा त्यांचा वेगळा परिणाम होण्याची कल्पना करतात.

२. रात्रीचा बेडरूम मधील मंद प्रकाश. हे शक्य आहे की रात्रीच्या वेळी अगदी कमी प्रकाशाच्या संपर्कात राहिल्याने तुमच्या झोपेच्या सायकल मध्ये व्यत्यय येतो, ज्याचा परिणाम तुमच्या मूडवर होतो.

३. अनेक अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की जेव्हा तुमची झोपेची लय, वेळ विस्कळीत होते, तेव्हा नैराश्य किंवा लक्षणे बिघडण्याचा धोका जास्त असतो. उदा. रात्रपाळी, विमान प्रवास.

४. विशेषतः अनुवांशिक आणि पर्यावरणीय प्रभावांमुळे रात्रीच्यावेळी नैराश्य येण्याचे पुरावे आहेत.

५. ठराविक औषधे, व्याधी रात्रीच्या झोपेवर परिणाम करतात. त्यातून उदासीनता दिसून येते.

मग या रात्रीच्या वेळी होणारी उदासीनता थांबवायची कशी? खालीलपैकी काही गोष्टी नक्कीच मदत करतील.

१. लिहिणे, एखादे वाद्य वाजवणे, चित्र काढणे, ध्यान किंवा प्रार्थना यासारख्या छंदात भाग घेतल्याने सकारात्मक विचार निर्माण होण्यास मदत होऊ शकते.

२. असं माझ्यासोबत का होते, हा विचार करण्याऐवजी, प्रश्न सोडविण्यासाठी एक एक स्टेप घेणं आवश्यक.

३. आत्मसन्मान, आत्मविश्र्वास वाढवण्यासाठी प्रयत्न करत रहाणे.

४. चांगल्या झोपेसाठी स्वच्छता ठेवणं.

५. लाईट बंद करून झोपणं.

६. जर तुम्हाला झोप येत नसेल, तर झोप येईपर्यंत एखादे पुस्तक किंवा मासिक वाचण्याचा प्रयत्न करू शकतो.

७. झोपेच्या किमान दोन तास आधी टीव्ही, मोबाईल स्क्रीन बंद करा जेणेकरून तुमचा झोपेचा वेळ जास्तीत जास्त वाढेल.

८. जीवनशैलीतील बदल.

९. डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार औषधी, वेगवेगळया मानसशास्त्रीय थेरपी मदत करतात.

रात्रीचे नैराश्य दूर करण्यासाठी तुम्ही अनेक वेगवेगळे मार्ग घेऊ शकता. बऱ्याचदा, आपल्या जीवनशैलीशी जुळणाऱ्या धोरणांचे व्यवस्थापन केल्यास फायदा होईल. डॉक्टर किंवा मानसिक आरोग्य समुपदेशकांना भेट देऊन त्यांच्याशी बोलून ट्रीटमेंट घेणं योग्य.

शेवटी, नेहमीप्रमाणे योगाभ्यास, मेडीटेशन, वरिष्ठांशी गप्पा, सेवाभाव, कमी व योग्य बोलणं, कुणालाही न दुखावता सांगणं इत्यादी गोष्टी आपले मानसिक आरोग्य चांगले ठेवते.

 

 

 

 

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *